HOOFDSTUK 4
NA DE KRAAK

Bezetten
Wanneer eenmaal binnen bent, en alles voorlopig gelukt lijkt te zijn, is het zaak om met voldoende mensen aanwezig te zijn. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd! Zeker in het begin is het niet verstandig om het pand onderbezet te houden. Zorg dat je genoeg mensen kunt optrommelen in geval van nood. Zorg voor voldoende eten en drinken voor de mensen die je mee helpen met de bezetting. Vuilniszakken en wc papier komen van pas. Breng muziek en leesvoer mee om de tijd te doden. Zekerheidshalve is het goed om aan te houden dat de eerste week altijd iemand aanwezig is. Het gaat tenslotte om je woonruimte. Als je na een illegale ontruiming gelijk zou krijgen van de rechter, heb je je pandje nog niet terug!

Veiligheid
Een ding om in de gaten te houden als je net binnen bent, is dat soms leidingen en/of de afvoer niet helemaal meer in orde zijn. Wees dus voorzichtig met het open zetten van kranen. Controleer de leidingen en afvoeren voordat je de hoofdkraan vol aanzet. Wat betreft elektriciteit is het goed om reeds vanaf het eerste moment de meterstanden met de datum op te schrijven of eventueel er foto’s van te maken. Verbreek nooit de zegels van de hoofdstoppenkast. Hier staat een enorme boete op, mocht iemand later de stroom op zijn naam zetten!

In ieder kraakpand zou een brandblusser aanwezig moeten zijn. Er is bij het kraakspreekuur een folder: ‘ brandveiligheid in kraakpanden’ beschikbaar.

Eigenaar
Zo snel mogelijk na de kraak wordt doorgaans de eigenaar op de hoogte gesteld. Dit kan door langs te gaan, telefonisch, per fax of per (eventueel aangetekende) brief gebeuren. In een brief kun je mooi je politieke motivaties uiteenzetten. Het KSU heeft diverse voorbeeldbrieven. Laat in principe nooit de eigenaar binnen in je pand. Wanneer de eigenaar een aannemer wilt langssturen en je wilt de eventuele bouwplannen niet in de weg staan, laat ze dan alleen op afspraak binnen!

Buren
Vanzelfsprekend is het beter om in het eerste contact met de buren geen overlast te veroorzaken.  Veel krakers schrijven een buurtbriefje, waarin zij het een en ander over kraken en hun intenties uitleggen. Nodig ze bijvoorbeeld uit voor de thee of koffie. Zorg dat de woning er bewoond uitziet: gordijnen, planten, etcetera voor de ramen. Het is voor buren vaak een verademing wanneer de houten platen of metalen roosters voor de ramen en deuren worden weggehaald. Tegenwoordig worden ook wel speciale schroeven gebruikt, dan heb je torx-bitjes (sterretje) nodig en soms zelfs torx-met-gat.  Als je platen van grote hoogte weghaalt, zorg dan dat ze niet naar beneden donderen. Maak  bijvoorbeeld gaten in het hout waaraan je een stevig touw kunt vastknopen. Een likje verf voor de deur en klaar is Kees!

Gas, water en elektra
Het is van belang om netjes de nutsvoorzieningen aan te vragen. Niet zelden werd een kraakpand ontruimd nadat de bewoners besloten hadden om niet voor hun gas en licht te betalen. Een dergelijke ontruiming is overigens onrechtmatig, ze mogen alleen een (torenhoge) boete geven. Bovendien komen krakers in een kwaad daglicht te staan. Wie milieubewust is en zuinig voor de portemonnee neemt Greenchoice. Dit is goedkoper en bovendien wordt de winst die wordt gemaakt enkel in duurzame energiebronnen herinvesteerd. Voor Greenchoice zul je wel een bankrekening moeten hebben waarvan ze automatisch het bedrag kunnen afschrijven. Greenchoice hanteert een opzegtermijn van een maand.

Belasting voor zowel Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard als Gemeentebelastingen worden automatisch toegestuurd zodra je je inschrijft op het adres. Veelal is kwijtschelding verlaging mogelijk, wanneer je bijtijds regeert.

In het uitzonderlijke geval dat je water van de straat is afgesloten, moet je de aansluiting bij waterbedrijf Evides aanvragen. In de Nederlandse Waterleidingwet staat een aansluitverplichting opgenomen. Dit is kostenloos, maar soms kan het lang duren voordat je de juiste persoon aan de telefoon krijgt. De zogenoemde ‘floor managers’ zijn deze juiste mensen (ten tijde van schrijven van deze handleiding bijvoorbeeld Theo Jansen).

Ook Internet kan gewoon worden aangevraagd, sommige aanbieders (zoals UPC) hanteren in de algemene voorwaarden een minimum duur van een jaar met automatische stilzwijgende verlenging. Hoewel de rechtsgeldigheid van dergelijk onredelijk bezwarende bedingen te betwisten valt, kan men hier beter van te voren rekening mee houden.

Interventieteams
Er zijn twee soorten interventieteams: wanneer je je wilt inschrijven komen er twee personen van Stadstoezicht langs op een van tevoren vastgestelde datum. Deze mensen kun je binnen laten ten behoeve van je inschrijving. Laat je niet intimideren en alle vragen die ze stellen hoef je niet te beantwoorden als je dat niet wilt. Wel vragen ze je weer om je paspoort en soms willen ze ook door je huis rondlopen om te kijken of het allemaal wel veilig is. Strikt genomen kun je deze hele procedure ook weigeren, wanneer je ergens feitelijk woont zullen ze je er moeten inschrijven op grond van de Wet op de Gemeentelijke Basisadministratie.

Het tweede soort interventieteam (dat vanuit de deelgemeenten georganiseerd schijnt te worden) komt onaangekondigd en in een iedere keer mogelijk wisselende bezetting. Soms is er politie bij, Eneco, sociale dienst, Dienst Stedebouw en Volkshuisvesting en soms zelfs de eigenaar. Het is gebeurd dat ze, terwijl de stroom al was aangevraagd, eenmaal binnen, opeens alle meters weghaalden. Mensen zonder papieren worden door interventieteams veelal uitgeleverd aan de IND. Het is zelfs voorgekomen dat iemand nog boetes had openstaan en dat deze persoon werd afgevoerd en vervolgens de betreffende woning in overleg met de eigenaar (illegaal) werd ontruimd. Doe kortom nooit de deur open voor deze mensen. Ze kunnen, als daar een goede reden voor is, per iedere dienst afzonderlijk eventueel een afspraak maken per post. Dan heb je voldoende tijd om rechtshulp te zoeken of om je bij het kraakspreekuur verder te laten informeren.

Gemeentelijke instanties
Het kan voorkomen dat de gemeente bepaalde bestuursrechtelijke voorschriften nagekomen wil zien. Wanneer de gemeente bijvoorbeeld vindt dat bepaalde voorzieningen niet aanwezig zijn, zijn ze wettelijk verplicht je in de gelegenheid stellen om het gebrek op te heffen. Bij een beslissing tot bestuursdwang, moet er altijd van te voren een schriftelijk besluit aan jou zijn bekend gemaakt zodat je rechtsmiddelen kunt instellen. In principe is het voldoende dat je stromend water en een wc hebt.

Bij hele gevaarlijke situaties waarbij de situatie nog geen dag langer zou mogen voortbestaan kan zogenaamde spoedsbestuursdwang worden toegepast. Dit houdt in dat het pand op bestuursrechtelijke gronden wordt ontruimd zonder een mogelijkheid tot voorafgaande rechtsbescherming. Hier wordt dus wel eens misbruik van gemaakt. Wanneer er geen sprake is van levensgevaarlijke toestanden, is een dergelijke ontruiming ontrechtmatig.

In de communicatie met bureaucratische instanties is het een goede gewoonte om van ieder gesprek de naam te noteren van degene met wie je gesproken hebt met de datum en korte inhoud van het gesprek.

Overeenkomst met de eigenaar?
Sommige krakers zien kraken als een tegencultuur en zullen reeds om die reden nooit tot een overeenkomst met de eigenaar besluiten. Wie echter een huurovereenkomst krijgt aangeboden, heeft met de kraak in feite weer een woning teruggevoegd aan de woningvoorraad. Ook is het mogelijk dat er een ‘om-niet’ contract wordt afgesloten. Dit houdt in dat de gebruiker geen huur hoeft te betalen. Voor de eigenaar kan dit aantrekkelijk zijn omdat het pand dan op iemands naam staat. Aangeraden wordt om tenminste als clausule op te nemen dat de het pand pas wordt verlaten wanneer met schriftelijk stukken voldoende aannemelijk wordt gemaakt dat op korte termijn met werkzaamheden kan worden begonnen. Laat een contract altijd nog door een juridisch adviseur nakijken en teken in pricipe niets dat enkel door de eigenaar zelf is opgesteld.

Bij grotere panden is in het verleden ook veel gebruik gemaakt van de zogenoemde ‘casco-overeenkomst’. Deze houdt in dat woongroep in zelfwerkzaamheid zorgt draagt voor het binnenpandse onderhoud. De eigenaar blijft verantwoordelijk voor het groot onderhoud aan de buitenkant van het pand. Het boekje ‘Laat 1000 vrijplaatsen bloeien!’ is een must voor een ieder die zich wil orienteren op  de verschillende mogelijkheden om met de eigenaar tot een vergelijk te komen en is gratis te downloaden via http://www.vrijeruimte.nl/1000bloeien/index.html. Laat je eventueel adviseren door de woongroepenwinkel Rotterdam; www.woongroepenwinkel.nl

Verder naar Hoofdstuk 5